Srpsko-nemački odnosi u prošlosti su bili sadržajni i složeni. Zavisili su uvek od aktuelne političke i društvene situacije u Srbiji i Nemačkoj i oscilirali od dragocenih i raznovrsnih prožimanja dveju kultura – do nesporazuma i sukoba.
Danas skoro da ne postoji odnos između dve zemlje koji je toliko ispunjen međusobno suprotstavljenim interpretacijama. Odnos srpskog društva prema Nemačkoj karakteriše sa «emotivne i psihološke» strane distanciranost i osećanje «nezaslužene zapostavljenosti», dok je sa «statističke i činjenične» strane Nemačka najvažniji privredni i politički partner Srbije. Preduzeća iz Nemačke su među najvećim investitorima u Srbiji i zapošljavaju više od 25.000 radnika. Srbija najviše robe i usluga izvozi upravo u Nemačku (u vrednosti od preko 1,3 mlrd. evra, sa tendencijom stalnog rasta). Ujedno, Nemačka je u poslednjih 13 godina i najveći donator Srbije. Dok u istraživanjima građani Srbije pokazuju veliku etničku distancu prema Nemcima, istovremeno – najveći broj ispitanika bi na prvom mestu živeo, radio ili studirao upravo u Nemačkoj.
Razumevanje nemačke javnosti za Srbiju je još uvek dosta ograničeno, iako je Srbiji u ovom trenutku potrebno više razumevanja i poverenja na ubrzanom putu modernizacije države i društva. Intenzitet budućih veza između dva naroda zavisiće u velikoj meri od toga da li se uzajamno nerazumevanje može otkloniti u korist postizanja privrednih, kulturnih i političkih sinergija.
Srbija je u nemačkom osećaju za evropski prostor figurirala kao teritorija koja ima kvalitet i kapacitet evropskog kulturnog područja, ali koja neguje i ističe svoju individualnost, vizantijsko nasleđe i blizinu ka orijentalnim kulturnim matricama i sistemima. Ova dvostranost Srbije, njena kulturna višeznačnost ostala je Nemcima privlačna, ali nerazumljiva, sa tendencijom da u Srbiji vide nepouzdanog i nestabilnog budućeg člana Evropske Unije. Odgovornost Nemačke prema prostoru Balkana je uvek bila van diskusije, ali je stepen, uzrok i veličina odgovornosti za većinu nemačkih intelektualaca, a samim tim i za nemačko javno mnjenje – ostala nepoznata.
Jednom rečju, Srbi i Nemci se danas malo poznaju, iako smatraju da su jedni drugima veoma bliski zato što ih je istorija nekoliko puta sudbonosno spajala.